Chuyên đề tốt nghiệp
Kết cấu chuyên đề gồm 3 phần chính được chia thành 3 chương:
Chương 1: Lý luận chung về kế hoạch hóa sản xuất trong doanh nghiệp
Mục đích của chương này là cung cấp cho người đọc một khung lý thuyết
cơ bản chung về kế hoạch hóa và kế hoạch hóa sản xuất trong doanh nghiệp
Chương 2: Thực trạng công tác kế hoạch hóa sản xuất của công ty
CP VPP Hồng Hà
Chương này sự mô tả lại toàn bộ công tác kế hoạch hóa sản xuất của
công ty mà tôi đã thu thập được trong quá trình thực tập tại khối kế hoạch. Từ
đó rút ra những ưu điểm và nhược điểm bằng việc so sánh thực tế với lý
thuyết mẫu, sau đó chỉ ra nguyên nhân của những nhược điểm theo ý kiến chủ
quan của cá nhân tôi
Chương 3: Một số kiến nghị và giải pháp
Dựa vào việc phân tích thực trạng của hoạt động kế hoạch hóa sản xuất,
cộng với việc phân tích tình hình thực tế của công ty và thị trường trong thời
gian tới tôi đã đưa ra được một số kiến nghị và giải pháp với công ty với
mong muốn hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty tới đây sẽ có những
kết quả tốt hơn nữa.
Để có thể hoàn thành được đề tài này, ngoài sự nỗ lực của bản thân, tôi
còn nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình của CBNV trong khối kế hoạch công ty
CP VPP Hồng Hà, sự hướng dẫn sát sao của ThS. Nguyễn Thị Hoa. Tôi xin
gửi lời cảm ơn sâu sắc tới những người đã rất nhiệt tình giúp đỡ tôi trong suốt
quá trình thực tập này!!!
Sinh viên: Hoàng Thị Nhuần Lớp: Kế hoạch 47A
2
Chuyên đề tốt nghiệp
CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ HOẠCH SẢN XUẤT
TRONG DOANH NGHIỆP
I. Tổng quan về KH sản xuất trong doanh nghiệp
1.KHH trong doanh nghiệp
1.1.Khái quát chung về KHH trong doanh nghiệp
KHH là gì?
Kế hoạch hóa từ lâu đã được coi như là một công cụ để thiết lập cũng
như thực hiện các quyết định chiến lược. Hiểu một cách tổng quát nhất thì
“Kế hoạch hóa là một phương thức quản lý theo mục tiêu, nó là hoạt động của
con người trên cơ sở nhận thức và vận dụng các quy luật xã hội và tự nhiên,
đặc biệt là các quy luật kinh tế để tổ chức quản lý các đơn vị kinh tế-kỹ thuật,
các ngành, các lĩnh vực hoặc toàn bộ nền sản xuất xã hội theo những mục tiêu
thống nhất”
1
Theo cách hiểu trên thì kế hoạch hóa được thực hiện ở nhiều quy mô và
phạm vi khác nhau như: KHH kinh tế quốc dân, KHH theo vùng, địa phương,
KHH ngành, lĩnh vực, KHH doanh nghiệp. Như vậy có thể thấy KHH doanh
nghiệp là một bộ phận của hệ thống kế hoạch hóa
KHH doanh nghiệp là gì?
Theo định nghĩa trên thì “KHH hoạt động sản xuất kinh doanh của
doanh nghiệp (gọi tắt là KHH doanh nghiệp) là phương thức quản lý doanh
nghiệp theo mục tiêu, nó bao gồm toàn bộ các hành vi can thiệp một cách có
chủ định của các nhà lãnh đạo và quản lý doanh nghiệp vào các lĩnh vực sản
xuất kinh doanh của đơn vị nhằm đạt được những mục tiêu đã đề ra”
2
. Hay
nói cách khác “KHH doanh nghiệp là một quy trình ra quyết định cho phép
xây dựng một hình ảnh mong muốn về trạng thái tương lai của doanh nghiệp
1
(Từ điển bách khoa Việt Nam – NXB Từ điển bách khoa, Hà Nội 2002, tr 469)
2
(Giáo trình “Kế hoạch kinh doanh”, ThS Bùi Đức Tuân, NXB Lao động – Xã hội, Hà Nội 2005, tr 10)
Sinh viên: Hoàng Thị Nhuần Lớp: Kế hoạch 47A
3
Chuyên đề tốt nghiệp
và quá trình tổ chức triển khai thực hiện mong muốn đó”
3
. Như vậy KHH
doanh nghiệp là thể hiện kỹ năng tiên đoán mục tiêu phát triển và tổ chức quá
trình thực hiện mục tiêu đặt ra. Công tác này bao gồm các hoạt động:
- Lập kế hoạch: Là khâu giữ vị trí quan trọng hàng đầu trong công tác
KHH doanh nghiệp, nó xác định các mục tiêu chỉ tiêu kế hoạch và đề xuất các
giải pháp chính sách áp dụng. Kết quả của việc soạn lập kế hoạch là một bản
kế hoạch, nó chính là cơ sở cho việc thực hiện công tác tiếp theo của KHH.
Bản kế hoạch doanh nghiệp là hệ thống các phương hướng, nhiệm vụ, mục
tiêu và các chỉ tiêu nguồn lực vật chất, nguồn lực tài chính cần thiết cho việc
thực hiện mục tiêu phát triển doanh nghiệp đặt ra trong thời kỳ kế hoạch nhất
định. Kế hoạch doanh nghiệp chính là thể hiện ý đồ phát triển của các nhà
lãnh đạo và quản lý đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp
Bản kế hoạch doanh nghiệp được hình thành thông qua việc trả lời
những câu hỏi mang tính bản chất của nó như: Trạng thái của doanh nghiệp
hiện tại, kết quả và những điều kiện hoạt động kinh doanh? Doanh nghiệp
muốn được phát triển như thế nào? Làm thế nào để sử dụng có hiệu quả
nguồn lực của doanh nghiệp nhằm đạt được các mục tiêu đã đặt ra?
- Tổ chức thực hiện kế hoạch, kiểm tra, điều chỉnh và đánh giá kế
hoạch là những hoạt động tiếp sau của công tác KHH nhằm đưa kế hoạch vào
thực tế hoạt động của doanh nghiệp. Đây là quá trình tổ chức, phối hợp hoạt
động của các bộ phận, các yếu tố nguồn lực của doanh nghiệp, triển khai các
hoạt động khác nhau theo các mục tiêu kế hoạch đặt ra. Quá trình triển khai
kế hoạch không chỉ đơn giản là xem xét những hoạt động cần thiết của doanh
nghiệp mà nó còn thể hiện ở khả năng dự kiến, phát hiện những điều bất ngờ
có thể xuất hiện trong quá trình hoạt động và khả năng ứng phó những điều
bất ngờ đó. Quá trình kiểm tra, theo dõi, điều chỉnh kế hoạch giúp doanh
nghiệp không chỉ xác định được tất cả những rủi ro trong hoạt động của mình
3
(Giáo trình “kế hoạch kinh doanh”, ThS Bùi Đức Tuân, NXB Lao động xã hội, Hà Nội 2005, tr 10-11).
Sinh viên: Hoàng Thị Nhuần Lớp: Kế hoạch 47A
4
Chuyên đề tốt nghiệp
mà nó còn có khả năng quản lý rủi ro với sự hỗ trợ của việc tiên đoán có hiệu
quả và xử lý những rủi ro đó trong quá trình thực hiên các mục tiêu đặt ra.
Công tác đánh giá kế hoạch sẽ là cơ sở giúp cho doanh nghiệp xây dựng
phương án kế hoạch tiếp theo sau một cách chính xác.
- Hệ thống KH trong doanh nghiệp và mối quan hệ giữa các thành phần
trong hệ thống:
Đứng trên mỗi góc độ khác nhau, hệ thống kế hoạch của doanh nghiệp
được phân chia thành những bộ phận khác nhau
a.Theo góc độ thời gian:
Đây là việc phân đoạn kế hoạch theo thời gian cần thiết để thực hiện
các chỉ tiêu đặt ra, theo góc độ này, kế hoạch doanh nghiệp gồm 3 bộ phận
cấu thành:
-Kế hoạch dài hạn: Kế hoạch dài hạn là kế hoạch bao trùm lên khoảng
thời gian khoảng 10 năm, quá trình soạn thảo kế hoạch này được đặc trưng
bởi môi trường liên qua được hạn chế bởi thị trường mà doanh nghiệp có mặt;
Dự báo trên cơ sở ngoại suy từ quá khứ; Chủ yếu nhấn mạnh các rang buộc về
tài chính; Sử dụng rộng rãi các phương pháp kinh tế lượng để dự báo
-Kế hoạch trung hạn: Là kế hoạch cụ thể hóa những định hướng của kế
hoạch dài hoạn ra các khoảng thời gian ngắn hơn thường là 3 hoặc 5 năm
-Kế hoạch ngắn hạn: Là kế hoạch hàng năm và các kế hoạch khác như
kế hoạch tiến độ; triển khai kế hoạch năm như kế hoạch tháng, quý, tuần,…
Các kế hoạch ngắn hạn bao gồm các phương pháp cụ thể sử dụng nguồn lực
của các doanh nghiệp cần thiết để đạt được mục tiêu trong kế hoạch trung, dài
hạn
b.Theo góc độ nội dung:
Theo góc độ này thì kế hoạch được chia thành kế hoạch chiến lược và
Sinh viên: Hoàng Thị Nhuần Lớp: Kế hoạch 47A
5
Chuyên đề tốt nghiệp
kế hoạch tác nghiệp
-Kế hoạch chiến lược: Là kế hoạch ở cấp độ toàn bộ doanh nghiệp,
thiết kế nên những mục tiêu chung của doanh nghiệp và vị trí của công ty
trong môi trường. Kế hoạch chiến lược áp dụng trong các doanh nghiệp là
định hướng lớn cho phép doanh nghiệp thay đổi, cải thiện, củng cố vị thế
cạnh tranh của mình và những phương pháp cơ bản để đạt được mục tiêu đó.
Soạn lập kế hoạch chiến lược phải xuất phát từ khả năng thực tế của doanh
nghiệp và nó thể hiện sự phản ứng của doanh nghiệp đối với hoàn cảnh khách
quan bên trong và bên ngoài doanh nghiệp. Nói đến kế hoạch chiến lược
không phải là nói đến góc độ thời gian của chiến lược mà nói đến tính chất
định hướng của kế hoạch và bao gồm toàn bộ mục tiêu tổng thể phát triển
doạn nghiệp
-Kế hoạch tác nghiệp (kế hoạch chiến thuật): Là kế hoạch trình bày chi
tiết cần phải làm như thế nào để có thể đạt được những mục tiêu trong kế
hoạch chiến lược. Là công cụ chuyển định hướng chiến lược thành các
chương trình áp dụng cho các bộ phận của doanh nghiệp. Kế hoạch tác nghiệp
đưa ra những bước cụ thể mà doanh nghiệp sẽ tiến hành để thực hiện kế
hoạch chiến lược: Kế hoạch sản xuất, kế hoạch marketing, kế hoạch tài chính,
kế hoạch nhân sự,…
1.2. Vai trò của KHH trong doanh nghiệp
1.2.1.Trong cơ chế kế hoạch hóa tập trung
Trong cơ chế kế hoạch hóa tập trung, hệ thống chỉ tiêu kế hoạch pháp
lệnh là cơ sở điều tiết mọi hoạt động tổ chức và quản lý sản xuất kinh doanh
của các doanh nghiệp
1.2.2.Trong nền kinh tế thị trường
Trong nền kinh tế thị trường thì những dấu hiệu thị trường là cơ sở cho
Sinh viên: Hoàng Thị Nhuần Lớp: Kế hoạch 47A
6
Chuyên đề tốt nghiệp
doanh nghiệp thực hiện hành vi sản xuất kinh doanh của mình. Tuy vậy, kế
hoạch hóa vẫn là cơ chế quản lý hữu hiệu, cần thiết của doanh nghiệp. Kế
hoạch hóa trong doanh nghiệp thể hiện vai trò của mình với hoạt động quản lý
kinh doanh của doanh nghiệp là:
a.Tập trung sự chú ý của các hoạt động doanh nghiệp vào các mục tiêu
Kế hoạch là công cụ đắc lực trong việc phối hợp nỗ lực của các mục
tiêu trong doanh nghiệp. Trong đó lập kế hoạch là khâu đầu tiên và quan trọng
nhất trong quy trình kế hoạch tại doanh nghiệp, là công việc duy nhất có liên
quan tới việc thiết lập mục tiêu cần thiết cho sự phấn đấu của cả doanh
nghiệp. Trong điều kiện kinh tế thị trường hiện nay, thì trường thường xuyên
có những biến động khó lường thì việc quản lý doanh nghiệp bằng kế hoạch
giúp cho doanh nghiệp dự kiến được những thách thức cũng như những cơ
hội có thể xảy ra với doanh nghiệp và buộc doanh nghiệp phải quyết định nên
làm gì? Làm như thế nào? Và làm cho ai? Để có thể thực hiện được các mục
tiêu đề ra. Nói cách khác kế hoạch cho biết hướng đi của doanh nghiệp trong
thời gian tới. Các thành viên trong doanh nghiệp cũng sẽ phối hợp các hành
động của mình vì mục tiêu chung, vì hướng đi chung đó.
b.Ứng phó với những bất định, thay đổi của thị trường
Lập kế hoạch là dự kiến cho những vấn đề trong tương lai của doanh
nghiệp. Tương lai là điều khó có thể chắc chắn được, mặc dù giả định tương
lai chắc chắn thì các nhà quản lý vẫn muốn tìm cách tốt nhất để đạt được
những mục tiêu. Chính vì thế, để có thể chủ động ứng phó với những tình
huống xảy ra trong tương lai, để có thể đạt được mục tiêu một cách hiệu quả
nhất thì doanh nghiệp phải tiến hành soạn lập kế hoạch, sau đó triển khai thực
hiện, cộng với sự kiểm tra và giám sát thường xuyên.
c.Tạo khả năng tác nghiệp kinh tế
Hướng tới mục đích cực tiểu hóa chi phí vì nó chú trọng vào các hoạt
Sinh viên: Hoàng Thị Nhuần Lớp: Kế hoạch 47A
7
Chuyên đề tốt nghiệp
động hiệu quả và đảm bảo tính phù hợp. Kế hoạch thay thế sự hoạt động
manh mún không được phối hợp bằng sự nỗ lực có định hướng chung, thay
thế những luồng hoạt động thất thường bởi một luồng đều đặn, và thay thế
những phán xét vội vàng bằng những quyết định có căn nhắc kỹ lưỡng. Kế
hoạch giúp giảm thiểu sự chồng chéo và những hoạt động lãng phí. Vì kế
hoạch là việc đưa ra những mục tiêu cụ thể rõ ràng nên nó giúp doanh nghiệp
không lãng phí tài nguyên vì đi lệch quỹ đạo.
2. KH sản xuất trong doanh nghiệp
2.1.Hoạt động sản xuất trong doanh nghiệp
2.1.1.Khái niệm
Hiện nay theo quan niệm phổ biến trên thế giới thì sản xuất được hiểu
là một quá trình tạo ra sản phẩm hoặc dịch vụ.
Ở nước ta lâu nay một số người cho rằng chỉ có những doanh nghiệp
chế tạo sản xuất ra các sản phẩm vật chất có hình thái cụ thể như ximang, tivi,
tủ lạnh, xe máy,… mới gọi là các doanh nghiệp sản xuất. Những doanh
nghiệp còn lại nếu không sản xuất ra các sản phẩm vật chất thì đều bị xếp vào
đơn vị phi vật chất. Hiện nay trong nền kinh tế thị trường thì quan niệm đó
không còn phù hợp nữa.
Như vậy thực chất sản xuất chính là quá trình chuyển hóa đầu vào và
biến chúng thành các đầu ra dưới dạng sản phẩm hay dịch vụ.
2.1.2.Phân loại
Mỗi quá trình sản xuất đều được đặc trưng bởi đặc điểm của sản phẩm
nó sản xuất ra, những đặc trưng khác nhau này có vai trò rất quan trọng trong
vệc xác định các quy trình cũng như lựa chọn các phương pháp để quản lý, để
kế hoạch hóa. Hoạt động sản xuất có thể được phân chia thành nhiều cách
theo các cách tiếp cận khác nhau như: Theo tính chất lặp lại của sản xuất, theo
hình thức tổ chức sản xuất và theo mối quan hệ với khách hàng
Sinh viên: Hoàng Thị Nhuần Lớp: Kế hoạch 47A
8
Chuyên đề tốt nghiệp
a.Phân loại theo khối lượng sản xuất và tính chất lặp lại của sản xuất
Tùy theo khối lượng của sản phẩm được sản xuất và theo tính chất lặp lại
của quy trình, chúng ta có thể phân biệt thành các loại hình sản xuất sau:
- Sản xuất đơn chiếc
- Sản xuất nhỏ và vừa
- Sản xuất lớn
Số lượng sản xuất nhỏ hay lớn được xem xét theo một cách tiếp cận
tương đối, bởi chúng còn phụ thuộc vào đặc điểm của từng loại sản phẩm.
Nhìn chung, đối với các hoạt động sản xuất có tính chất lặp lại thì việc tổ
chức công tác kế hoạch hóa có phần đơn giản và hiệu quả hơn.
b.Phân loại sản xuất theo cách thức tổ chức sản xuất
- Sản xuất liên tục: Là quá trình sản xuất mà ở đó người ta sản xuất và xử
lý một khối lượng lớn một loại sản phẩm hoặc một nhóm sản phẩm nào đó
- Sản xuất gián đoạn: Là hình thức tổ chức sản xuất mà ở đó người ta xử
lý, gia công, chế biến một khối lượng tương đối nhỏ các loại sản phẩm đa dạng.
- Sản xuất theo dự án: Là loại hình sản xuất mà ở đó sản phẩm là độc
nhất (xây đập, dựng phim,…) đó đó quá trình sản xuất cũng là duy nhất,
không có tính lặp lại.
c.Phân loại theo mối quan hệ với khách hàng
Tùy theo mức độ phụ thuộc vào những yêu cầu của khách hàng đối với
việc điều phối sản xuất, chúng ta có thể tổ chức sản xuất để dự trữ hoặc sản
xuất theo yêu cầu của khách hàng
- Sản xuất để dự trữ: Là quá trình sản xuất được bắt đầu với sự dự tính
trước nhu cầu có thể thanh toán đối với một sản phẩm mà đặc tính kỹ thuật
được các nhà sản xuất xác định. Theo loại hình sản xuất này, doanh nghiệp sẽ
chủ động trong việc lập kế hoạch sản xuất theo các ràng buộc của mình, sau
Sinh viên: Hoàng Thị Nhuần Lớp: Kế hoạch 47A
9
Chuyên đề tốt nghiệp
đó tìm cách tiêu thụ khối lượng đã sản xuất ra thông qua các hoạt động
thương mại
- Sản xuất theo yêu cầu (theo đơn đặt hàng): Là quá trình sản xuất được
tiến hành chỉ khi đã xuất hiện yêu cầu cụ thể của khách hàng về sản phẩm.
thông thường thì nhu cầu này xuất hiện dưới dạng các đơn đặt hàng, nó chỉ rõ
khối lượng yêu cầu cùng với các đặc tính kỹ thuật của sản phẩm do khách
hàng quyết định. Để thực hiện hình thức tổ chức sản xuất này, đòi hỏi hệ
thống sản xuất của doanh nghiệp phải rất linh hoạt để có thể đáp ứng những
nhu cầu khác nhau của khách hàng.
- Sản xuất hỗn hợp: Là hình thức sản xuất là có sự kết hợp các phương
pháp sản xuất. Việc làm này sẽ giúp doanh nghiệp tận dụng được các ưu điểm
của mỗi loại hình sản xuất, giúp doanh nghiệp có được sự linh hoạt trong sản
xuất, chủ động trong điều độ sản xuất. tiết kiệm chi phí, thỏa mãn được những
nhu cầu khác biệt của khách hàng.
2.1.3.Vai trò của hoạt động sản xuất trong doanh nghiệp
Doanh nghiệp là một tổ chức sử dụng các nguồn lực khác nhau để thoả
mãn những nhu cầu khác nhau của nền kinh tế (người tiêu dùng, tổ chức,
doanh nghiệp) thông qua việc tổ chức sản xuất và cung cấp dịch vụ. Để quản
lý các nguồn lực này, doanh nghiệp được tổ chức thành các chức năng khác
nhau như: Thương mại, sản xuất, tài chính, nhân sự, hành chính, v.v Trong
đó hoạt động sản xuất được coi là một chức năng quan trọng nhất trong doanh
nghiệp, là chức năng bắt đầu của hoạt động sản xuất kinh doanh, là khởi điểm
của mọi hoạt động kinh tế
Nhờ có hoạt động sản xuất, thông qua các quy trình khác nhau có sử
dụng các phương pháp và công nghệ khác nhau mà các sản phẩm và dịch vụ
được hình thành, với các giá trị sử dụng khác nhau cho phép thoả mãn nhu cầu
của người tiêu dùng. Không có chức năng sản xuất thì tài nguyên thiên nhiên
Sinh viên: Hoàng Thị Nhuần Lớp: Kế hoạch 47A
10
Chuyên đề tốt nghiệp
không thể biến thành các vật dụng hang ngày phục vụ cho các nhu cầu của cuộc
sống. Do vậy, sản xuất là hoạt động tạo ra nguồn gốc của giá trị, tạo ra của cải
vật chất cho xã hội, tạo ra thu nhập cho doanh nghiệp và cho người lao động
Mặt khác, xét về khía cạnh việc làm, hoạt động sản xuất là hoạt động
tạo ra nhiều việc làm nhất cho xã hội. Theo thống kê chung, sản xuất là chức
năng chủ yếu thu hút đến 70-80% lao động của các doanh nghiệp.
2.2.Kế hoạch sản xuất trong doanh nghiệp
2.2.1.Khái niệm
Kế hoạch sản xuất trong doanh nghiệp “là một trong những nội dung
quan trọng của hoạt động sản xuất, kế hoạch hóa sản xuất nhằm tối ưu hóa
việc sử dụng những yếu tố sản xuất sẵn có để sản xuất một hoặc nhiều sản
phẩm đã định”
2.2.2.Vai trò và vị trí của kế hoạch sản xuất trong doanh nghiệp
a.Vai trò
Thực tế luôn có sự chênh lệch giữa dự báo và thị trường nơi mà doanh
nghiệp có mặt, vì vậy kế hoạch phải được xây dựng dựa trên năng lực sản
xuất và các phân tích đánh giá, dự báo nhu cầu của sản phẩm trên thị trường.
Kế hoạch sản xuất được điều chỉnh linh hoạt sao cho thích ứng với mọi sự
biến động của môi trường kinh doanh, đặc biệt là sự biến động của nhu cầu.
Kế hoạch sản xuất làm cho chức năng sản xuất trở thành một nhân tố
quan trọng đảm bảo sự thành công của doanh nghiệp, với các yêu cầu của
quản lý sản xuất tạo ra sản phẩm chất lượng cao, đảm bảo khả năng hoạt động
tốt của hệ thống sản xuất, quản lý tốt các nguồn lực và có các quyết định đầu
tư phù hợp,v.v
b.Vị trí
Kế hoạch sản xuất cùng với kế hoạch Marketing, kế hoạch tài chính, kế
hoạch nhân sự, kế hoạch R&D,… hợp thành kế hoạch chức năng của doanh
nghiệp, xem đó như là kế hoạch tác nghiệp để chỉ đạo và điều hành sản xuất
kinh doanh. Nó giúp cụ thể hóa kế hoạch chiến lược, đảm bảo thực hiện được
Sinh viên: Hoàng Thị Nhuần Lớp: Kế hoạch 47A
11
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét