Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel : 0918.775.368
- Môi trường nước đô thị: Hệ thống thoát nước mưa, nước thải công nghiệp
và sinh hoạt, tiêu chuẩn mức thải, nước ngầm cung cấp cho sinh hoạt và sản
xuất.
- Môi trường không khí: Khí thải, tiêu chuẩn và chất lượng không khí, tiêu
chuẩn mức thải.
- Hệ thống cây xanh đô thị: Công ty công viên trồng và khai thác
- Tiếng ồn: Được xem như một loại rác thải làm mất đi sự yên tĩnh của
không gian.
- Rác thải rắn đô thị: Rác thải đô thị gồm 3 loại chính: Rác thải sinh hoạt,
rác thải công nghiệp và rác thải bệnh viện.
- Môi trường xã hội: Thành phố văn minh, xanh, sạch, đẹp, an ninh và an
toàn xã hội, sống có văn hoá là sự cần thiết cho mọi người dân đô thị.
Trong các vấn đề nêu trên thì rác thải sinh hoạt đang là một trong những vấn
đề nổi cộm đang được chú ý và quan tâm.Theo báo cáo diễn biến Môi trường
Việt Nam 2004, mỗi năm Việt Nam sản sinh trên 15 triệu tấn chất thải rắn. Các
khu đô thị tuy chỉ chiếm 28% về dân số của cả nước nhưng lại phát sinh tới trên
50% tổng lượng chất thải sinh hoạt. Dự báo đến năm 2010 Việt Nam sẽ có
khoảng 10 triệu dân sinh sống tại các đô thị lớn sẽ làm lượng chất thải sinh hoạt
tăng thêm 60%. Vấn đề xử lý và thu gom rác thải đang là một trong những mối
quan tâm của mỗi quốc gia.
1.1.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến môi trường đô thị
1.1.3.1Ảnh hưởng của nhân tố kinh tế đến môi trường đô thị
Qúa trình đô thị hoá là một trong những nhân tố tác động đên sự biến đổi của
môi trường ở đô thị.Đô thị hoá và sự phát triển của các nhà máy, các khu công
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel : 0918.775.368
nghiệp có ô nhiễm: Phần lớn các nhà máy có gây ô nhiễm không khí, nước
nhưng việc sử dụng các biện pháp nào để chống ô nhiễm thì tuỳ thuộc vào chính
sách môi trường của từng thành phố, bởi vì việc áp dụng bất cứ biện pháp nào
đều làm tăng chi phí sản xuất của các nhà máy. Việc tăng chi phí sản xuất đều
làm giảm tăng trưởng kinh tế.
Ngoài ra môi trưòng còn chịu tác động mạnh mẽ từ các ngành công nghiệp
như các ngành dịch vụ: y tế (các bệnh viện) và các tổ chức dịch vụ khác nhau
trong quá trình sản xuất cũng thải ra môi trường một lượng rác thải, nước thải
làm ô nhiễm đất và các nguồn nước.
Giao thông: ngày nay khi cuộc sống ngày càng trở nên đầy đủ và hiện đại
hơn, việc sắm cho mỗi cá nhân một phương tiện đi lại không còn là điều khó
khăn như trước kia.Sự gia tăng với tốc độ chóng mặt các phương tiện cá nhân
tham gia giao thông, hậu quả dẫn đển một lượng xăng dâu đi lại hằng ngày thải
vào không khí một lượng khí thải đáng kể làm ô nhiễm không khí.Trong khi đó,
các giải pháp về giao thông công cộng hiện nay chưa thực sự giải quyết tốt được
các vấn đề này.
Một yếu tố tác động nữa tới môi trường là sự hạn chế của cơ sở hạ tầng:
Hệ thông thu gom xử lý rác thải sinh hoạt, rác thải y tế, rác thải xây dựng, nước
thải không qua xử lý mà chạy trực tiếp vào các dòng sông, các hồ chứa…Hệ
thống thoát nước mưa, nước thải chậm… cũng là một trong các yếu tố dẫn đến
tác động tiêu cực tới môi trường.
1.1.3.2 Ảnh hưởng của nhân tố quản lý đến môi trường đô thị.
Các nhà quản lý chưa nhận thức đầy đủ vấn đề môi trường: Môi trường là vấn
đề chung toàn xã hội, mọi tổ chức, cá nhân có trách nhiệm bảo vệ.Cần tránh
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel : 0918.775.368
quan điểm cho rằng chỉ có những ai gây ô nhiễm môi trường mới phải bảo vệ
môi trường.
Hiện nay chính quyền các cấp chưa có các chính sách, pháp luật phù hợp: Các
biện pháp chưa dựa trên cơ sở kinh tế mà mới dừng ở mức độ chữa trị triệu
chứng.
Ngoài ra luật bảo vệ môi trường ra đời quá chậm; khi đã ra đời còn nhiều vấn
đề và chưa nhanh chóng đi vào thực tế đời sống xã hội.
1.1.3.3 Ảnh hưởng của nhân tố xã hội đến môi trường đô thị
Dân số và môi trường: Mật độ dân số đô thị ngày càng cao, tốc độ tăng
dân số nhanh. Đô thị mới hình thành và sự phát triển của các ngành công nghiệp
và dịch vụ đã thu hút lao động và dân số nông thôn vào thành phố. Dân số đô thị
trong cả nước tăng và quy mô dân số của từng đô thị cũng tăng nhanh. Tất cả
những nguyên nhân đó đã dẫn đến rất nhiều vấn đề cho môi trường như: Tăng
rác thải, nước thải, và tăng mật độ đi lại.
Nhà ở và môi trường: Những khó khăn về nhà ở mà xã hôi không có khả
năng can thiệp là những vấn đề tài chính; đất đai không có hạn ở đô thị cũng làm
cho môi trường đô thị có thể bị xấu đi.Các khu nhà ổ chuột với cơ sở hạ tầng hầu
như chưa được xây dựng vẫn còn tồn tại trong các thành phố.
Văn hoá: Bảo vệ môi trường chưa thành một thói quen hay tập quán của
mọi người dân thành phố, dư luận xã hội chưa có sự lên án về các hành vi vi
phạm môi trường.Hiện tượng vứt rác, đổ nước thải không đúng chỗ rất phổ biến
hiện nay ỏ các đô thị.
Trình độ dân trí thấp, nhu cầu chất lượng cuộc sống chưa cao, một bộ phận
dân số đô thị còn nghèo,đói.Những vấn đề đó làm cho người dân không quan
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel : 0918.775.368
tâm đến vấn đề môi trường mà chỉ quan tâm đến bữa ăn, chỗ ở tránh mưa nắng
hàng ngày.
Ngoài các nhân tố trên thì đặc điểm tự nhiêm của mỗi quốc gia cũng ảnh
hưởng đến khả năng bảo vệ môi trường.Các biện pháp áp dụng sẽ khó, dễ tuỳ
theo từng thành phố, chi phí sẽ phụ thuộc vào các giải pháp kỹ thuật áp dụng.
1.1.4 Mối quan hệ giữa môi trường đô thị và sự phát triển của đô thị:
Phát triển đô thị hay nói một cách đầy đủ hơn đó là quá trình đô thị hoá.
Đô thị hoá kéo theo một loạt những thay đổi: sự gia tăng dân số, quá trình phát
triển kinh tế, giao thông đô thị… cũng phát triển theo.
Đô thị hoá mang lại cho các đô thị một diện mạo mới, kết quả là nâng cao thu
nhập, tăng GO và GDP, tăng tích luỹ, mức sống người dân được nâng cao.Tuy
nhiên mặt trái của quá trình đô thị hoá đó là những tác động tiêu cực tới người
dân, sự phát triển nhanh chóng nói cách khác là bùng nổ dân số dẫn đến khan
hiếm về quỹ nhà ở, sự đáp ứng không đầy đủ về các măt như y tế, giáo dục …
vấn đề môi trường cũng bi đe doạ, khi lượng rác thải, khí độc hại từ các nhà
máy, từ các khu công nghiệp, từ các phương tiện giao thông thải ra. Một loạt các
khí độc hại như CO2, H2S, NO2, SO2… thải ra cùng các bãi rác thải lộ thiên
bốc mùi đang là nguy cơ đe doạ trầm trọng tới môi trường sống và sức khoẻ con
người.
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel : 0918.775.368
1.2 MỘT SỐ KHÁI NIỆM CHUNG VỀ CÔNG TÁC THU GOM VÀ XỬ
LÝ RÁC THẢI SINH HOẠT
1.2.1 Giới thiệu chung về rác thải sinh hoạt:
1.2.1.1Khái niệm về rác thải sinh hoạt
Trong quá trình sản xuất và sinh hoạt của con người, một bộ phận vật liệu
không có hoặc không còn giá trị sử dụng nữa được gọi chung là chất thải. Chất
thải sinh hoạt bao gồm thực phẩm thừa, giấy vụn, vật liệu sành sứ, phế thải, bọc
nilông, đồ dùng gia đình
Chất thải sinh hoạt gồm 3 loại:
+ Chất thải vô cơ: như mảnh thuỷ tinh, vỏ lon, đá vụn…thường chôn lấp hoặc
tái chế
+ Chất thải hữu cơ như: thức ăn thừa, giấy loại, quần áo rách, gỗ, rau, lá
cây… có thể phân huỷ làm phân bón.
+ Chất thải nguy hại thường cho vào lò đốt và chôn lấp.
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel : 0918.775.368
Sơ đồ hoá phân loại rác thải sinh hoạt như sau:
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel : 0918.775.368
Gíấy vụn, kim
loại, nhựa dẻo
Vải vụn, cao
su, da thuộc…
Xà bần, sành
sứ, chất trơ…
Chất hữu cơ dễ
phân huỷ,…
Rác thải
Tái chế
Thiêu
đốt
Chôn
lấp
Chôn đốt
hoặc tái chế
biến phân
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel : 0918.775.368
1.2.1.2 Đặc điểm của chất thải sinh hoạt:
- Chất thải sinh hoạt bao gồm chủ yếu là các chất hữu cơ dễ phân huỷ như
các loại rau, củ, thực phẩm thừa và hư hỏng, xác các bộ phận của động vật, vỏ
hoa quả…Ngoài ra là các vật liệu khác bao gồm các chất dễ cháy: cao su, nhựa,
nilon, giấy, cacton, vải, gỗ; các chất không cháy: thuỷ tinh, kim loại, đất đá, vật
liệu xây dựng…
- Trong chất thải rắn sinh hoạt đôi khi cũng có chất thải nguy hại như: chất
dẻo PVC, keo diệt chuột, pin, bóng đèn hỏng có chứa thuỷ ngân. Tỷ lệ thành
phần chất thải rắn sinh hoạt tại Hà Nội năm 2003 ( Theo nguồn: Báo cáo diễn
biến môi trường Việt Nam 2004 - Chất thải rắn Bộ Tài Nguyên và Môi trường,
Ngân hàng Thế Giới (WB), Cơ quan phát triển Quốc tế Canada (CIDA), Việt
Nam , 2004)
Thành phần chất thải Tỷ lệ % so với tổng lượng chất thải rắn năm
Hữu cơ 49,1
Giấy, vải 1,9
Nhựa 15,6
Kim loại 6,0
Thuỷ tinh 7,2
Đất đá, vật liệu xây dựng 18,4
Các loại khác 1,8
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel : 0918.775.368
1.2.1.3 Nguồn gốc phát sinh
Rác thải sinh hoạt được thải ra trong các hoạt động hàng ngày của con người,
trong đó các nguồn chính thải ra bao gồm:
rác thải từ các hộ dân, khu dân cư.Thành phần chính bao gồm rau quả,
củ thừa và hư hỏng, thực phẩm, giấy nhựa, gỗ, thuỷ tinh…ngoài ra còn một số
loại chất độc hại như sơn, pin, bong đèn…có chứa thuỷ ngân
rác thải ra từ các khu trung tâm thương mại, phát sinh từ các hoạt động
bán buôn của các cửa hàng bách hoá, nhà hàng, khách sạn, siêu thị, văn phòng
giao dịch…Các loại chất thải từ khu thương mại bao gồm giấy, bìa cactông,
nhựa, gỗ, thực phẩm, thuỷ tinh, kim loại, đồ điện từ gia dụng…Ngoài ra khu
thương mại còn chứa một phần chất độc hại.
từ các khu công sở, trường học, bệnh viện, bến xe… thành phần rác
thải ở đây gần giống như ở khu thương mại.Chợ : phát sinh từ các hoạt động mua
bán ở các chợ, thành phần chủ yếu là rác thải hữu cơ bao gồm rau, củ, quả thừa
hư hỏng, thực phẩm hỏng.
từ khu công nghiệp và công trường xây dựng (không tính đến rác thải
xây dựng)
Theo tin từ Sở Tài Nguyên Môi trường và Nhà đất lượng rác thải sinh hoạt
bình quân một người tại Hà Nội thải ra đã tăng từ 0,44kg/ngày tới 0,8-1kg/
ngày.Như vậy tổng mức chất thải rắn trong sinh hoạt bị xả ra môi trường trong
nội thành ước tính lên tới 500.000 tấn/năm.
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel : 0918.775.368
1.2.1.4 Tác động của rác thải sinh hoạt đến môi trường và các mặt của đời sống
* Thực trạng rác thải sinh hoạt tại phần lớn các đô thị ở Việt Nam.
Hầu hết rác thải sinh hoạt tại các đô thị không được phân loại tại nguồn, chỉ
thu gom chung rồi vận chuyển đến bãi chôn lấp. Việc tập trung rác thải sinh hoạt
tại các đô thị cho đến nay vẫn chủ yếu là dồn đổ vào các bãi lộ thiên chưa có sự
kiểm soát đầy đủ về kỹ thuật.Do đó ô nhiễm do rác thải gây ra: những nơi vứt
rác bừa bãi sinh ra muỗi, ruồi nhặng là những sinh vật truyền nhuyễm sẽ gây ảnh
hưởng đến sức khỏe con người (sốt rét, sốt xuất huyết, bệnh viêm não…); rác
làm thức ăn cho chuột, từ chuột dễ lây lan cho người các bệnh như dịch hạch, sốt
có thể dẫn tới tử vong; rác gây mùi hôi thối khó chịu cho môi trường xung
quanh…
* Gây ô nhiễm môi trường đất:
Quá trình đô thị hóa diễn ra một cách nhanh chóng và liên tục đã tạo ra những
ảnh hưởng to lớn đối với quá trình sử dụng đất.Vấn đề ô nhiễm đất bao gồm:
thoái hóa đất tự nhiên và đất canh tác (sa mạc hóa, xói mòn, axit hóa), nhiễm bẩn
do công nghiệp và sinh hoạt( do bãi rác, khu công nghiệp ô nhiễm nghĩa địa
* Gây ô nhiễm môi trường nước:
Nguồn nước đô thị bao gồm nước bề mặt và nước ngầm, tuy nhiên hiện nay
cả hai nguồn trên đều bị ô nhiễm trầm trọng.Theo thống kê chưa đầy đủ, mỗi
ngày Hà Nội có khoảng 30.000 – 40.000 m3 nước thải, trong đó 75% nước thải
bệnh viện bệnh phẩm được phóng thẳng vào các sông hồ, kênh mương từ các
cửa cống nước thải. Có các số liệu sau: 26/31 bệnh viện, 364/400 cơ sở sản xuất
ở Hà Nội không có hệ thống xử lý nước thải, 1200 m3 rác không được thu gom
hàng ngày và nguồn nước thải dân cư vô cùng cẩu thả. Tại thành phố Hồ Chí
Minh còn thê thảm hơn, khi có tới 118/142 vô tư xả nước thải bệnh viện vào môi
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel : 0918.775.368
trường, 3000 cơ sở sản xuất gây ô nhiễm thuộc diện phải di dời. Nước thải trực
tiếp vào các con sông, con mương thành phố dẫn tới tình trạng nước ở các con
sông này bị ô nhiễm một cách nặng nề, như ở Hà Nội các dòng sông như Tô
Lịch, sông Sét, sông Lừ, sông Kim Ngưu đều có màu đen, hôi thối, sông Nhuệ
chịu ảnh hưởng nước thải của thành phố nên chứa nhiều các chất độc như hàm
lượng phenol cao gấp 10 lần tiêu chuẩn nước sinh hoạt. Mức độ ô nhiễm tập
trung tương đối cao ở phía Nam thành phố, đồng thời ở đây có nhiều nhà máy
nước tập trung như Phương Mai, Hạ Đình, Pháp Vân, Hà Đông làm cho mực
nước ngầm tụt sâu, tăng cường sự xuyên thấm nước ngầm bề mặt.
* Gây ô nhiễm môi trường không khí
Theo các nhà khoa học, hiện nay số nhu cầu ôxy hóa, ôxy hòa tan, chất NH4,
NO2, NO3, hàm lượng chất rắn lơ lửng, dư lượng chì đều vượt quá tiêu chuẩn
cho phép từ 10 đến 20 lần.
Tác động tiêu cực đến sức khỏe con người
Các độc tố nêu trên có thể gây ra các căn bệnh nguy hiểm như ung thư, viêm
gan, thoái hóa giống nòi, viêm nhiễm đường hô hấp, vô sinh…Ví dụ điển hình là
Trung Quốc, ở tại thành phố Bắc Kinh, 70 – 80% trường hợp bị ung thư là do
môi trường ô nhiễm gây ra. Nếu cứ đà phát triển như hiện nay thì các đô thị lớn
như Hà Nội hay thành phố Hồ Chí Minh cũng sẽ bị ô nhiễm nặng nề như Bắc
Kinh.
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel : 0918.775.368
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét