LINK DOWNLOAD MIỄN PHÍ TÀI LIỆU "Giao an on thi": http://123doc.vn/document/554317-giao-an-on-thi.htm
0
<< 1 rad hay S
0
<< l
2. Lc hi phc
2
sin
s
F mg mg mg m s
l
= = = =
Lu ý: + Vi con lc n lc hi phc t l thun vi khi lng.
+ Vi con lc lũ xo lc hi phc khụng ph thuc vo khi lng.
3. Phng trỡnh dao ng:
s = S
0
cos(t + ) hoc =
0
cos(t + ) vi s = l, S
0
=
0
l
v = s = -S
0
sin(t + ) = -l
0
sin(t + )
a = v = -
2
S
0
cos(t + ) = -
2
l
0
cos(t + ) = -
2
s = -
2
l
Lu ý: S
0
úng vai trũ nh A cũn s úng vai trũ nh x
4. H thc c lp:
* a = -
2
s = -
2
l
*
2 2 2
0
( )
v
S s
= +
*
2
2 2
0
v
gl
= +
5. C nng:
2 2 2 2 2 2 2
0 0 0 0
1 1 1 1
W
2 2 2 2
= = = =
mg
m S S mgl m l
l
6. Ti cựng mt ni con lc n chiu di l
1
cú chu k T
1
, con lc n chiu di l
2
cú chu k T
2
, con lc n
chiu di l
1
+ l
2
cú chu k T
3
,con lc n chiu di l
1
- l
2
(l
1
>l
2
) cú chu k T
4
.
Thỡ ta cú:
2 2 2
3 1 2
T T T= +
v
2 2 2
4 1 2
T T T=
7. Khi con lc n dao ng vi
0
bt k. C nng, vn tc v lc cng ca si dõy con lc n
W = mgl(1-cos
0
); v
2
= 2gl(cos cos
0
) v T
C
= mg(3cos 2cos
0
)
Lu ý: - Cỏc cụng thc ny ỏp dng ỳng cho c khi
0
cú giỏ tr ln
- Khi con lc n dao ng iu ho (
0
<< 1rad) thỡ:
2 2 2 2
0 0
1
W= ; ( )
2
mgl v gl
=
(ó cú trờn)
2 2
0
(1 1,5 )
C
T mg
= +
8. Con lc n cú chu k ỳng T cao h
1
, nhit t
1
. Khi a ti cao h
2
, nhit t
2
thỡ ta cú:
2
T h t
T R
= +
Vi R = 6400km l bỏn kớnh Trỏi õt, cũn l h s n di ca thanh con lc.
9. Con lc n cú chu k ỳng T sõu d
1
, nhit t
1
. Khi a ti sõu d
2
, nhit t
2
thỡ ta cú:
2 2
T d t
T R
= +
Lu ý: * Nu T > 0 thỡ ng h chy chm (ng h m giõy s dng con lc n)
* Nu T < 0 thỡ ng h chy nhanh
* Nu T = 0 thỡ ng h chy ỳng
* Thi gian chy sai mi ngy (24h = 86400s):
86400( )
T
s
T
=
10. Khi con lc n chu thờm tỏc dng ca lc ph khụng i:
Lc ph khụng i thng l:
* Lc quỏn tớnh:
F ma=
ur r
, ln F = ma (
F a
ur r
)
Lu ý: + Chuyn ng nhanh dn u
a v
r r
(
v
r
cú hng chuyn ng)
+ Chuyn ng chm dn u
a v
r r
* Lc in trng:
F qE=
ur ur
, ln F = |q|E (Nu q > 0
F E
ur ur
; cũn nu q < 0
F E
ur ur
)
* Lc y csimột: F = DgV (
F
ur
luụng thng ng hng lờn)
Trong ú: D l khi lng riờng ca cht lng hay cht khớ.
g l gia tc ri t do.
V l th tớch ca phn vt chỡm trong cht lng hay cht khớ ú.
Khi ú:
'P P F= +
uur ur ur
gi l trng lc hiu dng hay trong lc biu kin (cú vai trũ nh trng lc
P
ur
)
5
'
F
g g
m
= +
ur
uur ur
gi l gia tc trng trng hiu dng hay gia tc trng trng biu kin.
Chu k dao ng ca con lc n khi ú:
' 2
'
l
T
g
=
Cỏc trng hp c bit:
*
F
ur
cú phng ngang: + Ti VTCB dõy treo lch vi phng thng ng mt gúc cú:
tan
F
P
=
+
2 2
' ( )
F
g g
m
= +
*
F
ur
cú phng thng ng thỡ
'
F
g g
m
=
+ Nu
F
ur
hng xung thỡ
'
F
g g
m
= +
VI Dao ng tt dn, dao ng cng bc, cng hng
a. Dao ng tt dn
Dao ng m biờn gim dn theo thi gian
- Dao ng tt dn cng nhanh nu nht mụi trng cng ln.
1. Mt con lc lũ xo dao ng tt dn vi biờn A, h s ma sỏt à.
* Quóng ng vt i c n lỳc dng li l:
2 2 2
2 2
kA A
S
mg g
à à
= =
* gim biờn sau mi chu k l:
2
4 4mg g
A
k
à à
= =
* S dao ng thc hin c:
2
4 4
A Ak A
N
A mg g
à à
= = =
* Thi gian vt dao ng n lỳc dng li:
.
4 2
AkT A
t N T
mg g
à à
= = =
(Nu coi dao ng tt dn cú tớnh tun hon vi chu k
2
T
=
)
b. Dao ng duy trỡ:
- Nu cung cp thờm nng lng cho vt dao ng bự li phn nng lng tiờu hao do ma sỏt m khụng lm thay i
chu kỡ dao ng riờng ca nú, khi ú vt dao ng mi mi vi chu kỡ bng chu kỡ dao ng riờng ca nú, gi l dao
ng duy trỡ.
c. Dao ng cng bc
Nu tỏc dng mt ngoi bin i iu ho F=F
0
sin(t + ) lờn mt h.lc ny cung cp nng lng cho h bự
li phn nng lng mt mỏt do ma sỏt . Khi ú h s gi l dao ng cng bc
c im
Dao ng ca h l dao ng iu ho cú tn s bng tn s ngoi lc,
Biờn ca dao ng khụng i
d. Hin tng cng hng
Nu tn s ngoi lc (f) bng vi tn s riờng (f
0
) ca h dao ng t do, thỡ biờn dao ng cng bc t giỏ tr
cc i.
Tm quan trng ca hin tng cng hng :
Da vo cng hng m ta cú th dựng mt lc nh tỏc dng lờn mt h dao ng cú khi lng ln lm
cho h ny dao ng vi biờn ln
Dựng o tn s dũng in xoay chiu, lờn dõy n.
VII. TNG HP DAO NG
1. Tng hp hai dao ng iu ho cựng phng cựng tn s x
1
= A
1
cos(t +
1
) v x
2
= A
2
cos(t +
2
)
c mt dao ng iu ho cựng phng cựng tn s x = Acos(t + ).
Trong ú:
2 2 2
1 2 1 2 2 1
2 os( )A A A A A c
= + +
1 1 2 2
1 1 2 2
sin sin
tan
os os
A A
A c A c
+
=
+
vi
1
2
(nu
1
2
)
* Nu = 2k (x
1
, x
2
cựng pha) A
Max
= A
1
+ A
2
`
* Nu = (2k+1) (x
1
, x
2
ngc pha) A
Min
= |A
1
- A
2
|
6
T
x
t
O
|A
1
- A
2
| A A
1
+ A
2
2. Khi bit mt dao ng thnh phn x
1
= A
1
cos(t +
1
) v dao ng tng hp x = Acos(t + ) thỡ dao
ng thnh phn cũn li l x
2
= A
2
cos(t +
2
).
Trong ú:
2 2 2
2 1 1 1
2 os( )A A A AA c
= +
1 1
2
1 1
sin sin
tan
os os
A A
Ac A c
=
vi
1
2
( nu
1
2
)
3. Nu mt vt tham gia ng thi nhiu dao ng iu ho cựng phng cựng tn s x
1
= A
1
cos(t +
1
;
x
2
= A
2
cos(t +
2
) thỡ dao ng tng hp cng l dao ng iu ho cựng phng cựng tn s
x = Acos(t + ).
Chiu lờn trc Ox v trc Oy Ox .
Ta c:
1 1 2 2
os os os
x
A Ac Ac A c
= = + +
1 1 2 2
sin sin sin
y
A A A A
= = + +
2 2
x y
A A A = +
v
tan
y
x
A
A
=
vi [
Min
;
Max
]
nh hng ca lch pha :
Nu:
2
1
= 2k A = A
max
= A
1
+A
2
.
Nu:
2
1
=(2k+1) A=A
min
=
A - A
1 2
Nu
2
1
= /2+k A =
2 2
1 2
A + A
CHNG II : SểNG C V SểNG M
1. CCNH NGHA:
+ Súng c l nhng dao ng c lan truyn trong mụi trng vt cht theo thig gian.
+ Khi súng c truyn i ch cú pha dao ng ca cỏc phn t vt cht lan truyn cũn cỏc phn t vt cht thỡ dao
ng xung quanh v trớ cõn bng c nh.
+ Súng ngang l súng trong ú cỏc phn t ca mụi trng dao ng theo phng vuụng gúc vi phng truyn
súng.
Vớ d: súng trờn mt nc, súng trờn si dõy cao su.
+ Súng dc l súng trong ú cỏc phn t ca mụi trng dao ng theo phng trựng vi phng truyn súng.
Vớ d: súng õm, súng trờn mt lũ xo.
+ Biờn ca súng A: l biờn dao ng ca mt phn t vt cht ca mụi trng cú súng truyn qua.
+ Chu k súng T: l chu k dao ng ca mt phn t vt cht ca mụi trng súng truyn qua.
+ Tn s f: l i lng nghch o ca chu k sún : f =
T
1
+ Tc truyn súng v : l tc lan truyn dao ng trongmụi trng .
+ Bc súng :l qung ng m súng truyn c trong mt chu k. = vT =
f
v
.
+Bc súng cng l khong cỏch gia hai im gn nhau nht trờn phng truyn súng dao ng cựng pha vi
nhau.
+ Khong cỏch gia hai im gn nhau nht trờn phng truyn súng m dao ng ngc pha l
2
,
v hai im gn nhau nht vuụng pha nhau cỏch nhau
4
2. PHNG TRèNH SểNG
Nu phng trỡnh súng ti O l u
O
=A
o
cos(t) thỡ phng trỡnh súng ti M trờn phng truyn súng l:
u
M
= A
M
cos((t - t) . Hay u
M
=A
M
cos (t - 2
OM
)
Nu b qua mt mỏt nng lng trong quỏ trỡnh
truyn súng thỡ biờn súng ti A v ti M bng nhau
7
MO N
x
y
4
2
P
P
1
P
2
x
M
1
M
2
M
O
(A
o
= A
M
= A). Thỡ : u
M
=Acos 2(
x
T
t
)
* Súng truyn theo chiu dng ca trc Ox thỡ u
M
= A
M
cos(t + -
x
v
) = A
M
cos(t + -
2
x
)
* Súng truyn theo chiu õm ca trc Ox thỡ u
M
= A
M
cos(t + +
x
v
) = A
M
cos(t + +
2
x
)
Phng trỡnh súng ti M trờn phng truyn súng l: u
N
= A
N
cos((t - t) . Hay u
N
=A
N
cos (t - 2
ON
)
Nu b qua mt mỏt nng lng trong quỏ trỡnh truyn súng thỡ biờn súng ti A v ti M bng nhau(A
o
= A
M
=
A
N
=A). Thỡ : u
N
=Acos(
2
t y
) . lch pha gia hai im M v N l:
2
d
=
trong ú:
d= y-x
- Trong hin tng truyn súng trờn si dõy, dõy c kớch thớch dao ng bi nam chõm in vi tn s
dũng in l f thỡ tn s dao ng ca dõy l 2f.
3. GIAO THOA SểNG.
* Ngun kt hp, súng kt hp, S giao thoa ca súng kt hp.
+ Hai ngun dao ng cựng tn s, cựng pha hoc cú lch pha khụng i theo thi gian gi l hai ngun kt hp.
+ Hai súng cú cựng tn s, cựng pha hoc cú lch pha khụng i theo thi gian gi l hai súng kt hp.
+ Giao thoa l s tng hp ca hai hay nhiu súng kt hp trong khụng gian, trong ú cú nhng ch c nh m
biờn súng c tng cng hoc b gim bt.
*Lý thuyt v giao thoa:
+Gi s S
1
v S
2
l hai ngun kt hp cú phng trỡnh súng u
S1
=u
S2
= Acos
T
t
2
v cựng truyn n im M
( vi S
1
M = d
1
v S
2
M = d
2
). Gi v l tc truyn súng. Phng trỡnh dao ng ti M do S
1
v S
2
truyn n ln
lt l:
u
1M
= Acos
1
2
( )t d
u
2M
= Acos
2
2
( )t d
+Phng trỡnh dao ng ti M: u
M
= u
1M
+ u
2M
= 2Acos
)(
12
dd
cos
)
2
(2
21
dd
T
t
+
Dao ng ca phn t ti M l dao ng iu ho cựng chu k vi hai ngun v cú biờn :
A
M
= 2Acos
)(
12
dd
v
1 2
( )
M
d d
+
=
+ Khi hai súng kt hp gp nhau:
-Ti nhng ch chỳng cựng pha, chỳng s tng cng nhau, biờn dao ng tng hp t cc i:
V TR CC CC I GIAO THOA(Gn li): Nhng ch m hiu ng i bng mt s nguyờn ln bc
súng: d
1
d
2
= k ;( k = 0, 1, 2 , ) dao ng ca mụi trng õy l mnh nht.
-Ti nhng ch chỳng ngc pha, chỳng s trit tiờu nhau, biờn dao ng tng hp cú giỏ tr cc tiu:
V TR CC CC TIU GIAO THOA(Gn lừm) : Nhng ch m hiu ng i bng mt s l na bc
súng:
d
1
d
2
= (2k + 1)
2
, ;( k = 0, 1, 2 , ) dao ng ca mụi trng õy l yu nht.
-Ti nhng im khỏc thỡ biờn súng cú giỏ tr trung gian.
Chỳ ý: * S cc i:
(k Z)
2 2
l l
k
+ < < + +
* S cc tiu:
1 1
(k Z)
2 2 2 2
l l
k
+ < < + +
+ Hai ngun dao ng cựng pha (
1 2
0
= =
)
* im dao ng cc i: d
1
d
2
= k (kZ)
S ng hoc s im (khụng tớnh hai ngun):
l l
k
< <
* im dao ng cc tiu (khụng dao ng): d
1
d
2
= (2k+1)
2
(kZ)
S ng hoc s im (khụng tớnh hai ngun):
1 1
2 2
l l
k
< <
8
M
S
1
S
2
d
1
d
2
+ Hai ngun dao ng ngc pha:(
1 2
= =
)
* im dao ng cc i: d
1
d
2
= (2k+1)
2
(kZ)
S ng hoc s im (khụng tớnh hai ngun):
1 1
2 2
l l
k
< <
* im dao ng cc tiu (khụng dao ng): d
1
d
2
= k (kZ)
S ng hoc s im (khụng tớnh hai ngun):
l l
k
< <
*iu kin giao thoa: - Dao ng cựng phng , cựng chu k hay tn s
- Cú hiu s pha khụng i theo thi gian.
4.SểNG DNG
+ Súng dng l súng truyn trờn si dõy trong trng hp xut hin cỏc nỳt v cỏc bng
+ Súng dng cú c l do s giao thoa ca súng ti v súng phn x cựng phỏt ra t mt ngun.
+ iu kin cú súng dng
- cú súng dng trờn si dõy vi hai nỳt hai u (hai u c nh) thỡ chiu di ca si dõy phi bng mt s
nguyờn ln na bc súng. l = k
2
S bng súng = k
S nỳt súng = k + 1
- cú súng dng trờn si dõy vi mt u l nỳt mt u l bng (mt u c nh, mt u dao ng) thỡ chiu
di ca si dõy phi bng mt s l
4
1
bc súng. l = (2k + 1)
4
S bng súng = s nỳt súng = k + 1
+ c im ca súng dng
-Biờn dao ng ca phn t vt cht mi im khụng i theo thi gian.
-Khong cỏch gia 2 nỳt hoc 2 bng lin k l
2
.
-Khong cỏch gia nỳt v bng lin k l
4
.
+ Xỏc nh bc súng, tc truyn súng nh súng dng: - Khong cỏch gia hai nỳt súng l
2
.
- Tc truyn súng: v = f =
T
.
+ Phng trỡnh súng dng trờn si dõy CB (vi u C c nh hoc dao ng nh l nỳt súng)
* u B c nh (nỳt súng):
Phng trỡnh súng ti v súng phn x ti B:
os2
B
u Ac ft
=
v
' os2 os(2 )
B
u Ac ft Ac ft
= =
Phng trỡnh súng ti v súng phn x ti M cỏch B mt khong d l:
os(2 2 )
M
d
u Ac ft
= +
v
' os(2 2 )
M
d
u Ac ft
=
Phng trỡnh súng dng ti M:
'
M M M
u u u= +
2 os(2 ) os(2 ) 2 sin(2 ) os(2 )
2 2 2
M
d d
u Ac c ft A c ft
= + = +
Biờn dao ng ca phn t ti M:
2 os(2 ) 2 sin(2 )
2
M
d d
A A c A
= + =
* u B t do (bng súng):
Phng trỡnh súng ti v súng phn x ti B:
' os2
B B
u u Ac ft
= =
Phng trỡnh súng ti v súng phn x ti M cỏch B mt khong d l:
os(2 2 )
M
d
u Ac ft
= +
v
' os(2 2 )
M
d
u Ac ft
=
Phng trỡnh súng dng ti M:
'
M M M
u u u= +
9
2 os(2 ) os(2 )
M
d
u Ac c ft
=
Biờn dao ng ca phn t ti M:
2 cos(2 )
M
d
A A
=
Lu ý: * Vi x l khong cỏch t M n u nỳt súng thỡ biờn :
2 sin(2 )
M
x
A A
=
* Vi x l khong cỏch t M n u bng súng thỡ biờn :
2 cos(2 )
M
d
A A
=
5. SểNG M
* Súng õm: Súng õm l nhng súng c truyn trong mụi trng khớ, lng, rn .Tn s ca ca súng õm cng l tn
s õm .
*Ngun õm: Mt vt dao ng to phỏt ra õm l mt ngun õm.
*m nghe c , h õm, siờu õm
+m nghe c(õm thanh) cú tn s t 16Hz n 20000Hz v gõy ra cm giỏc õm trong tai con ngi.
+H õm : Nhng súng c hc tn s nh hn 16Hz gi l súng h õm, tai ngi khụng nghe c
+siờu õm :Nhng súng c hc tn s ln hn 20000Hz gi l súng siờu õm , tai ngi khụng nghe c.
+Súng õm, súng h õm, súng siờu õm u l nhng súng c hc lan truyn trong mụi trng vt cht nhng chỳng
cú tn s khỏc nhau v tai ngi ch cm th c õm thanh ch khụng cm th c súng h õm v súng siờu õm.
+Nhc õm cú tn s xỏc nh.
* Mụi trng truyn õm
Súng õm truyn c trong c ba mụi trng rn, lng v khớ nhng khụng truyn c trong chõn khụng.
Cỏc vt liu nh bụng, nhung, tm xp cú tớnh n hi kộm nờn truyn õm kộm, chỳng c dựng lm vt liu cỏch
õm.
*Tc truyn õm: Súng õm truyn trong mi mụi trng vi mt tc xỏc nh.
-Tc truyn õm ph thuc vo tớnh n hi, mt ca mụi trng v nhit ca mụi trng.
-Núi chung tc õm trong cht rn ln hn trong cht lng v trong cht lng ln hn trong cht khớ.
-Khi õm truyn t mụi trng ny sang mụi trng khỏc thỡ vn tc truyn õm thay i, bc súng ca súng õm
thay i cũn tn s ca õm thỡ khụng thay i.
* Cỏc c trng vt lý ca õm
-Tn s õm: Tn s ca ca súng õm cng l tn s õm .
* Tn s do n phỏt ra (hai u dõy c nh hai u l nỳt súng)
( k N*)
2
v
f k
l
=
ng vi k = 1 õm phỏt ra õm c bn cú tn s
1
2
v
f
l
=
k = 2,3,4 cú cỏc ho õm bc 2 (tn s 2f
1
), bc 3 (tn s 3f
1
)
* Tn s do ng sỏo phỏt ra (mt u bt kớn, mt u h mt u l nỳt súng, mt u l bng
súng)
(2 1) ( k N)
4
v
f k
l
= +
ng vi k = 0 õm phỏt ra õm c bn cú tn s
1
4
v
f
l
=
k = 1,2,3 cú cỏc ho õm bc 3 (tn s 3f
1
), bc 5 (tn s 5f
1
)
- Cng õm : I ti mt im l i lng o bng lng nng lng m súng õm ti qua mt n v din tớch
t ti im ú, vuụng gúc vi phung truyn súng trong mt n v thi gian .
n v cng õm l W/m
2
.
W P
I = =
tS S
Vi W (J), P (W) l nng lng, cụng sut phỏt õm ca ngun
S (m
2
) l din tớch mt vuụng gúc vi phng truyn õm (vi súng cu thỡ S l din tớch mt cu
S=4R
2
)
- Mc Cng õm : Mc cng õm L l lụga thp phõn ca thng s gia cng õm I v cng õm
chun I
o
: L(B) = lg
o
I
I
. hoc L(dB) = 10lg
o
I
I
Vi I
0
= 10
-12
W/m
2
f = 1000Hz: cng õm chun
10
+n v ca mc cng õm l ben (B), thc t thng dựng c s ca ben l xiben (dB):1B = 10dB.
- m c bn v ho õm : Súng õm do mt ngi hay mt nhc c phỏt ra l tng hp ca nhiu súng õm phỏt ra
cựng mt lỳc. Cỏc súng ny cú tn s l f, 2f, 3f, . m cú tn s f gi l ho õm c bn, cỏc õm cú tn s 2f, 3f,
gi l cỏc ho õm th 2, th 3, . Tp hp cỏc ho õm to thnh ph ca nhc õm núi trờn
- th dao ng õm : ca cựng mt nhc õm (nh õm la chng hn) do cỏc nhc c khỏc nhau phỏt ra thỡ hon
ton khỏc nhau.
* Cỏc c tớnh sinh lý ca õm
+ cao ca õm: ph vo tn s ca õm.
m cao (hoc thanh) cú tn s ln, õm thp (hoc trm) cú tn s nh.
+ to ca õm: gn lin vi c trng vt lý mc cng õm.
+ m sc: Giỳp ta phõn bit õm do cỏc ngun khỏc nhau phỏt ra. m sc cú liờn quan mt thit vi th dao ng
õm
6. HIU NG P-PLE
1. Ngun õm ng yờn, mỏy thu chuyn ng vi vn tc v
M
.
* Mỏy thu chuyn ng li gn ngun õm thỡ thu c õm cú tn s:
'
M
v v
f f
v
+
=
* Mỏy thu chuyn ng ra xa ngun õm thỡ thu c õm cú tn s:
"
M
v v
f f
v
=
2. Ngun õm chuyn ng vi vn tc v
S
, mỏy thu ng yờn.
* Mỏy thu chuyn ng li gn ngun õm vi vn tc v
M
thỡ thu c õm cú tn s:
'
S
v
f f
v v
=
* Mỏy thu chuyn ng ra xa ngun õm thỡ thu c õm cú tn s:
"
S
v
f f
v v
=
+
Vi v l vn tc truyn õm, f l tn s ca õm.
Chỳ ý: Cú th dựng cụng thc tng quỏt:
'
M
S
v v
f f
v v
=
m
Mỏy thu chuyn ng li gn ngun thỡ ly du + trc v
M
, ra xa thỡ ly du -.
Ngun phỏt chuyn ng li gn ngun thỡ ly du - trc v
S
, ra xa thỡ ly du +.
CHNH III : IN XOAY CHIU
1. Cỏc biu thc u i
+ Biu thc sut in ng xoay chiu :e = E
0
cos(
t +
e
)
+ Biu thc cng dũng in : i = I
0
cos(
t +
i
) (A). Vi I
0
l cng dũng in cc i, v
l tn s
gúc,
i
l pha ban u
Lu ý
* Mi giõy i chiu 2f ln
* Nu pha ban u
i
=
2
hoc
i
=
2
thỡ ch giõy u tiờn
i chiu 2f-1 ln.
+ Biu thc hiu in th : u = U
0
cos(
t +
u
) (A). Vi U
0
l hiu in th cc i, v
l tn s gúc,
u
l
pha ban u
+ Cỏc giỏ tr hiu dng : U=
0
2
U
v I=
0
2
I
+ Xột on ,mch R, L , C ni tip:
- Tn s gúc:
2
2 f
T
= =
;
- Cm khỏng:
.
L
Z L
=
; Dung khỏng
1
C
Z
C
=
- Tng tr ca mch :
2 2
( ) ( )
L C
Z R r Z Z= + +
;
- Hiu in th hiu dng:
2 2
R
( ) ( )
r L C
U U U U U= + +
- nh lut ụm:
C
R L r
L C
R Z r Z
U
U U UU
I
Z
= = = = =
11
R
CL
A
M
B
N
i
U
R
ur
U
L
ur
U
C
ur
U U
L C
+
ur ur
O
U
ur
- lch pha gia u i:
tan
L C
Z Z
R r
=
+
(trong ú
u i
=
)
Mạch chỉ có R Mạch chỉ có L Mạch chỉ có C
- Tng tr ca mch :
2
Z R R= =
- Hiu in th hiu dng:
R
.U U I R= =
- nh lut ụm:
R
R
U
I =
- lch pha gia u i:
u i
=
0
tan 0 0
R
= = =
tan
L C
Z Z
R r
=
+
- Tng tr ca mch :
.
L
Z Z L
= =
;
- Hiu in th hiu dng:
.
L L
U U I Z= =
- nh lut ụm:
L
L
Z
U
I =
- lch pha gia u i:
u i
=
tan
0 2
L
Z
= = + =
tan
L C
Z Z
R r
=
+
- Tng tr ca mch :
1
C
Z Z
C
= =
;
- Hiu in th hiu dng:
.
C C
U U I Z= =
- nh lut ụm:
C
C
Z
U
I =
- lch pha gia u i:
u i
=
tan
0 2
C
Z
= = =
tan
L C
Z Z
R r
=
+
Mạch chỉ có R-L Mạch chỉ có R-C Mạch chỉ có L-C
- Tng tr ca mch :
2 2
( )
L
Z R r Z= + +
;
- Hiu in th hiu dng:
2 2
R
( )
r L
U U U U= + +
- nh lut ụm:
R L r
L
R Z r
U U UU
I
Z
= = = =
- lch pha gia u i:
tan 0 0
L
Z
R r
= > >
+
(trong ú
u i
=
)
- Tng tr ca mch :
2 2
C
Z R Z= +
;
- Hiu in th hiu dng:
2 2
R C
U U U= +
- nh lut ụm:
C
R
C
R Z
U
UU
I
Z
= = =
- lch pha gia u i:
tan 0 0
C
Z
R
= < <
(trong ú
u i
=
)
- Tng tr ca mch :
2 2
( )
L C
Z r Z Z= +
;
- Hiu in th hiu dng:
2 2
( )
r L C
U U U U= +
- nh lut ụm:
C
L r
L C
Z r Z
U
U UU
I
Z
= = = =
- lch pha gia u i:
tan
L C
Z Z
r
=
(trong ú
u i
=
)
Mt s chỳ ý khi lm bi tp v vit phng trỡnh hiờu in th hay cng dũng in tc thi trong on
mch RLC
+ Khi bit biu thc ca dũng in, vit biu thc ca hiu in th ta lm nh sau:
1. Tỡm tng tr ca mch
2. Tỡm giỏ tr cc i U
0
= I
0
.Z
3. Tỡm pha ban u ca hiu in th, da vo cỏc cụng thc: lch pha gia u i:
tan
L C
Z Z
R r
=
+
v
u i
=
+ Khi bit biu thc ca dũng in, vit biu thc ca hiu in th ta lm nh sau:
1. Tỡm tng tr ca mch
2. Tỡm giỏ tr cc i I
0
= U
0
/Z
3. Tỡm pha ban u ca cng dũng in , da vo cỏc cụng thc:
tan
L C
Z Z
R r
=
+
v
u i
=
+ Cng dũng in trong mch mc ni tip l nh nhau ti mi im nờn ta cú:
C
R L r
L C
R Z r Z
U
U U UU
I
Z
= = = = =
+ S ch ca ampe k, v vụn k cho bit giỏ tr hiu dng ca hiu in th v cng dũng in
+ Nu cỏc in tr c ghộp thnh b ta cú:
Ghộp ni tip cỏc in tr Ghộp song song cỏc in tr
1 2
n
R R R R= + + +
Ta nhn thy in tr tng ng ca mch khi
ú ln hn in tr thnh phn. Ngha l : R
b
> R
1
,
R
2
1 2
1 1 1 1
n
R R R R
= + + +
Ta nhn thy in tr tng ng ca mch khi
ú nh hn in tr thnh phn. Ngha l : R
b
<
12
R
1
, R
2
Ghộp ni tip cỏc t in Ghộp song song cỏc t in
1 2
1 1 1 1
n
C C C C
= + + +
Ta nhn thy in dung tng ng ca mch khi
ú nh hn in dung ca cỏc t thnh phn.
Ngha l : C
b
< C
1
, C
2
1 2
n
C C C C= + + +
Ta nhn thy in dung tng ng ca mch khi
ú ln hn in dung ca cỏc t thnh phn.
Ngha l : C
b
> C
1
, C
2
2. Hin tng cng hng in
+ Khi cú hin tng cng hng in ta cú: I = I
max
= U/R. trong mch cú Z
L
= Z
C
hay
2
LC = 1, hiu in th
luụn cựng pha vi dũng in trong mch, U
L
= U
C
v U=U
R
; h s cụng sut cos
=1
3.Công suất của đoạn mạch xoay chiều
+ Công thức tính công suất tức thời của mạch điện xoay chiều: p =u.i = U
0
I
0
cos
t .cos(
t+
).
Với U
0
= U
2
; I
0
= I
2
ta có : p = UIcos
+ UIcos(2
t+
).
+ Công thức tính công suất trung bình :
UIcos + UIcos(2 t+ ). UIcos UIcos(2 t+ )p
= = +
Lại có:
UIcos(2 t+ ) 0
=
nên
UIcos + UIcos(2 t+ ). UIcos UIcosp
= = =
Vậy:
p=UIcos
Cos
=
R
Z
. Phụ thuộc vào R, L, C và f
Cụng sut ca dũng in xoay chiu
L,C,
=const, R thay i. R,C,
=const, Lthay i. R,L,
=const, C thay i. R,L,C,=const, f thay i.
2 2
max
U U
P =
2 2
:
L C
L C
R Z Z
Khi R Z Z
=
=
Dng th nh sau:
2
max
2
U
P =
1
:
L C
R
Khi Z Z L
C
= =
Dng th nh sau:
2
max
2
U
P =
1
:
L C
R
Khi Z Z C
L
= =
Dng th nh sau:
2
max
U
P =
1
:
2
L C
R
Khi Z Z f
LC
= =
Dng th nh sau:
4. Máy phát điện xoay chiều:
a. Nguyên tác hoạt động: Dựa trên hiện tợng cảm ứng điện từ : Khi từ thông qua một vòng dây biến thiên điều hoà,
trong vòng dây xuất hiện một suất điện động xoay chiều
0
cos t
=
trong đó:
0
BS =
là từ thông cực đại
0 0
' sin cos( )
2
e N N t N t
= = =
Đặt E
0
=
NBS là giá trị cực đại của suất điện động.
b. Máy phát điện xoay chiều một pha
Gồm có hai phần chính:
+ Phần cảm : Là một nam châm điện hoặc nam châm vĩnh cửu.Phần cảm tạo ra từ trờng
+ Phần ứng: Là những cuộn dây, xuất hiện suất điện động cảm ứng khi máy hoạt động. Tạo ra dòng
điện
+ Một trong hai phần này đều có thể đứng yên hoặc là bộ phận chuyển động
+ Bộ phận đứng yên gọi là Stato, bộ phận chuyển động gọi là Rôto
c. Máy phát điện xoay chiều ba pha
Dũng in xoay chiu ba pha l h thng ba dũng in xoay chiu, gõy bi ba sut in ng xoay chiu
cựng tn s, cựng biờn nhng lch pha tng ụi mt l
2
3
13
R
O
R
1
R
0
R
2
P
P
max
P<P
max
f
O
f
0
P
P
max
C
O
C
0
P
P
max
L
O
L
0
P
P
max
1 0
2 0
3 0
os( )
2
os( )
3
2
os( )
3
e E c t
e E c t
e E c t
=
=
= +
trong trng hp ti i xng thỡ
1 0
2 0
3 0
os( )
2
os( )
3
2
os( )
3
i I c t
i I c t
i I c t
=
=
= +
Mỏy phỏt mc hỡnh sao: U
d
=
3
U
p
Mỏy phỏt mc hỡnh tam giỏc: U
d
= U
p
Ti tiờu th mc hỡnh sao: I
d
= I
p
Ti tiờu th mc hỡnh tam giỏc: I
d
=
3
I
p
Lu ý: mỏy phỏt v ti tiờu th thng chn cỏch mc tng ng vi nhau.
+ Gồm: Stato: Là hệ thống gồm ba cuộn dây riêng rẽ, hoàn toàn giống nhau quấn trên ba lõi sắt lệch nhau 120
0
trên
một vòng tròn. Rôto là một nam châm điện
5. Máy biến áp- truyền tải điện năng đi xa:
a. Công thức của MBA:
1 1 2 1
2 2 1 2
N U I E
N U I E
= = =
b Hao phí truyền tải:
Cụng sut hao phớ trong quỏ trỡnh truyn ti in nng:
2
2
2
.
( cos )
p
p I R R
U
= =
Trong ú: P l cụng sut truyn i ni cung cp
U l in ỏp ni cung cp
cos l h s cụng sut ca dõy ti in
l
R
S
=
l in tr tng cng ca dõy ti in (lu ý: dn in bng 2 dõy)
gim in ỏp trờn ng dõy ti in: U = IR
Hiu sut ti in:
.100%H
=
P P
P
6. Mt s dng bi tp
a. on mch RLC cú R thay i:
* Khi R=Z
L
-Z
C
thỡ
2 2
ax
2 2
M
L C
U U
Z Z R
= =
P
* Khi R=R
1
hoc R=R
2
thỡ P cú cựng giỏ tr. Ta cú
2
2
1 2 1 2
; ( )
L C
U
R R R R Z Z+ = =
P
V khi
1 2
R R R=
thỡ
2
ax
1 2
2
M
U
R R
=P
* Trng hp cun dõy cú in tr R
0
(hỡnh v)
Khi
2 2
0 ax
0
2 2( )
L C M
L C
U U
R Z Z R
Z Z R R
= = =
+
P
Khi
2 2
2 2
0 ax
2 2
0
0 0
( )
2( )
2 ( ) 2
L C RM
L C
U U
R R Z Z
R R
R Z Z R
= + = =
+
+ +
P
b. on mch RLC cú L thay i:
* Khi
2
1
L
C
=
thỡ I
Max
U
Rmax
; P
Max
cũn U
LCMin
Lu ý: L v C mc liờn tip nhau
* Khi
2 2
C
L
C
R Z
Z
Z
+
=
thỡ
2 2
ax
C
LM
U R Z
U
R
+
=
v
2 2 2 2 2 2
ax ax ax
; 0
LM R C LM C LM
U U U U U U U U= + + =
* Vi L = L
1
hoc L = L
2
thỡ U
L
cú cựng giỏ tr thỡ U
Lmax
khi
1 2
1 2
1 2
21 1 1 1
( )
2
L L L
L L
L
Z Z Z L L
= + =
+
14
A
B
C
R
L,R
0
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét